ÖZGÜL ÖĞRENME BOZUKLUĞU NEDİR?

Özgül öğrenme bozukluğu, bireylerin zeka düzeyi ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda, okuma, yazılı anlatım ve/veya matematik seviyelerinin beklenin önemli derecede altında olmasıyla fakat zeka geriliğinin eşlik etmediği, tanısı konulan bir bozukluktur.

DSM-5 TANI ÖLÇÜTLERİ

A- Gerekli girişimlerde bulunulmuş olmasına karşın en az altı ay süren aşağıdaki belirtilerden en az birinin varlığı ile belirli eğitsel becerileri öğrenme ve kullanma güçlükleri:

1. Sözcük okumanın yanlış ya da yavaş ve çok çaba gerektiriyor olması

2. Okunanın anlamını anlama güçlüğü

3. Harf harf söyleme yazma güçlükleri

4. Yazılı anlatım güçlükleri

5. Sayı algısı ya da hesaplama güçlükleri

6. Sayısal akıl yürütme güçlükleri

Okul Öncesi Dönem Belirtileri

1. Motor gelişimin yavaş olması,

2. Eşyaların isimlerini hatırlamada güçlük,

3. Kavram gelişiminin zayıf olması (büyük-küçük, kalın-ince gibi kavramları anlayamaz, karıştırır)

4. Renkleri, sayıları öğrenmede güçlük,

5. Yaşına ve gelişim dönemine uygun kelime dağarcığına sahip olmama,

6. Bisiklet sürmek gibi koordinasyon gerektiren faaliyetlerde zorluk çekme,

7. Konuşma ve telaffuzun gecikmesi,

8. Hecelerin yerini değiştirme,

İlkokul Dönemi Belirtileri

1. Sıklıkla yazım yanlışı yapma, harfleri, sayıları karıştırma (6-9, m-n, b-d),

2. Okumayı öğrenmede güçlük, yanlış ve yavaş okuma, okuduğuna anlamlandıramama (olaylar arasındaki ilişkileri anlayamama),

3. İşlemleri zihinden yapmak yerine parmak hesabı yapma,

4. Saati, takvimi, çarpım tablosunu öğrenmede güçlük,

5. Okurken hece ya da satır atlama,

6. Yazı yazma geç öğrenme, yazı yazmak istememe,

7. Yazı yazarken kullandığı el tercihinin netleşmemiş olması,

8. Dikkat ve konsantrasyon sorunu,

9. Öyküleri anlatırken başını, ortasını, sonunu karıştırma.

Tanı Süreci

Çocuğun mevcut öğrenme sorunlarının olası nedenleri, çocuk ve ergen psikiyatri uzmanları tarafından kapsamlı olarak değerlendirilir. Öğrenme sorunlarına neden olabilecek başka tıbbi sorunlar düşünüldüğünde (görme, işitme vb.) uygun yönlendirme ve değerlendirmeler yapılır.

Çocuğun yaşına uygun zekâ ve gelişim testleri ile değerlendirme yapılır.

Özgül öğrenme bozukluğu testleri ile çocuğun okuma, yazma, matematik, çizim vb. becerileri değerlendirilir ve yaşına uygun standartlara göre beceri düzeyi belirlenir.

Klinik değerlendirme ve test bulguları birlikte değerlendirilerek, sonuçlar aile ile paylaşılır ve uygun bir tedavi planı önerilir.